Theo Thông tư số 10/2021/TT-BTNMT Quy định về việc lắp Trạm Quan Trắc Nước Mặt Tự Động, Liên Tục.

Việc Quan Trắc Nước Mặt Tự Động, Liên Tục đã được thực hiện từ lâu ở các nước tiên tiến, do các ưu điểm vượt trội của nó trong việc quan trắc, theo dõi nguồn nước một cách Liên Tục, Tự Động, cho Kết Quả Nhanh so với phương pháp phòng thí nghiệm (quan trắc truyền thống)…thay thế gần như hoàn toàn con người.

Với việc lấy mẫu truyền thống thường phải tốn rất nhiều thời gian, công sức và cho ra kết quả lâu làm cho việc xử lí các tình huống xấu không kịp thời do đó khi có Trạm Quan Trắc Tự Động, Liên Tục  nó sẽ giúp cho việc lấy được kết quả nhanh và xử lí kịp thòi khi gặp các vấn đề về nguồn nước.

Vì vậy, xây dựng Hệ Thống Quan Trắc Nước tự động, liên tục là điều đương nhiên phải làm, với những Ưu Điểm vượt trội hơn so với quan trắc truyền thống.

1.  QUAN TRẮC TRUYỀN THỐNG:
   • Phải quan trắc định kỳ tùy theo môi trường quan trắc
   • Phải chuẩn bị dụng cụ lấy mẫu, đến tận nơi lấy mẫu
   • Phụ thuộc vào thời tiết môi trường
   • Phải chờ kết quả kiểm tra mẫu
   • Tốn thời gian đi lấy mẫu, chờ kết quả. Mặt khác, thời gian kiểm tra định kỳ không đưa ra kết quả chính xác được.
2. QUAN TRẮC NƯỚC THẢI TỰ ĐỘNG, LIÊN TỤC:
   • Theo dõi liên tục chất lượng môi trường 24/7 Hoàn Toàn Tự Động, Không phụ thuộc vào giờ giấc làm việc của nhân viên.
   • Thi công đấu nối Dễ Dàng nhờ công nghệ thu thập dữ liệu không dây.
   • Giảm thiểu rủi ro hoạt động.
   • Thu thập Đầy Đủ dữ liệu cho mục đích nghiên cứu, phân tích.
   • Giảm chi phí vận hành.
   • Đảm bảo Độ Chính Xác theo yêu cầu của các Quy Chuẩn, Quy Định của luật pháp.
   • Đảm bảo tính Bảo Mật, An Toàn của cơ sở dữ liệu nhờ các dịch vụ điện toán đám mây của các nhà cung cấp uy tín trên toàn thế giới.

Từ đó, GIẢM gánh nặng về Chi Phí, Nhân Lực và Thời Gian cho các phòng thí nghiệm của các Trung tâm Quan trắc Môi trường của các tỉnh. Giúp các Trung tâm Quan trắc tập trung vào các công việc khác như việc phân tích đánh giá tác động môi trường, hay thực hiện các mẫu phân tích nghi ngờ đối chiếu để có sơ sở phạt các doanh nghiệp gây ô nhiễm…

Đặc biệt, Xây dựng Trạm Quan trắc nước mặt tự động, liên tục cũng giúp cơ quan quản lý Theo Dõi Liên Tục để Hạn Chế những trường hợp đáng tiếc xảy ra gây ô nhiễm nguồn nước  bởi các số liệu về nguồn nước sẽ được truyền  liên tục đến máy chủ của Bộ Tài Nguyên & Môi Trường.

1. Thông số quan trắc
   •  Nhóm thông số bắt buộc gồm các thông số: nhiệt độ, pH, hàm lượng ôxy hoà tan (DO), Tổng chất rắn lơ lửng (TSS), Nhu cầu oxy hoá học (COD)
   • Ngoài các thông số quan trắc quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều này, căn cứ vào mục tiêu quan trắc, đặc điểm khu vực quan trắc, trạm quan trắc nước mặt tự động có thể quan trắc các thông số gồm có: độ đục, TDS, NH4+, Tổng Nitơ, Tổng Phôtpho, PO43-, NO3-, TOC và các thông số khác theo mục tiêu quan trắc.
2. Vị trí quan trắc và các yêu cầu kỹ thuật:
   • Vị trí quan trắc:
     • Căn cứ vào mục tiêu quan trắc, các cơ quan, tổ chức có thể lắp đặt các trạm quan trắc chất lượng nước mặt tự động, liên tục để theo dõi diễn biến chất lượng nước và cảnh báo nguy cơ ô nhiễm môi trường, ưu tiên việc lắp đặt các trạm quan trắc tự động đảm bảo các tiêu chí sau đây:
       • a1) Điểm ở thượng lưu thuộc Vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt theo quy định của Luật Tài nguyên nước;
       • a2) Khu vực thượng lưu các dòng sông, gần biên giới với các quốc gia lân cận để theo dõi đánh giá chất lượng nước từ các quốc gia giáp ranh biên giới đổ vào Việt Nam;
       • a3) Điểm ở hạ lưu lân cận khu vực tập trung cơ sở sản xuất công nghiệp có quy mô xả thải lớn, tiềm ẩn nguy cơ về sự cố môi trường để theo dõi, kịp thời cảnh báo các hiện tượng ô nhiễm môi trường;
   • Yêu cầu kỹ thuật đối với vị trí quan trắc:
     • b1) Địa điểm lắp đặt trạm quan trắc được lựa chọn trên cơ sở xem xét các yếu tố: việc xây dựng trạm phải có tính khả thi, vị trí lấy mẫu có tính đại diện, nhu cầu quan trắc dài hạn, khả năng đảm bảo an toàn và duy trì chi phí vận hành trạm;
     • b2) Địa điểm lắp đặt trạm có điều kiện thuận lợi về giao thông, điện, nước sạch, viễn thông, khoảng cách phù hợp tới điểm quan trắc, khả năng lấy mẫu trong mùa khô, an toàn trong vận hành và bảo dưỡng, và các điều kiện cơ bản khác đảm bảo cho việc xây dựng nhà trạm;
     • b3) Đối với trạm quan trắc trên sông phải lựa chọn vị trí quan trắc ở đoạn sông thẳng, có chất lượng nước đồng đều; vận tốc và chế độ dòng chảy ổn định, có khoảng cách tối thiểu 01 km về phía hạ lưu các điểm xả nước thải hoặc cửa sông. Việc lựa chọn vị trí quan trắc tự động cần nhất quán, tương đồng với việc lựa chọn các vị trí quan trắc thông thường để đảm bảo tính liên tục của dữ liệu quan trắc;
     • b4) Đối với trạm quan trắc trên hồ (nguồn nước tĩnh), phải lựa chọn vị trí quan trắc ở những khu vực có chế độ trao đổi thủy lực tốt, mang tính đại diện cho chất lượng nước của hồ, tránh chọn vị trí quan trắc tại các khu vực nước tù, nước đọng hoặc những khu vực dễ xảy ra hiện tượng lắng trầm tích hoặc sinh sôi thực vật thủy sinh.
3. Yêu cầu cơ bản về thiết bị đối với các trạm quan trắc chất lượng nước mặt tự động, liên tục: 
   • Căn cứ vào thông số quan trắc và nguyên lý đo, phân tích của thiết bị quan trắc để xác định phương án lắp đặt thiết bị quan trắc phù hợp, cụ thể:
     • Phương án trực tiếp: các đầu đo được đặt trực tiếp tại vị trí quan trắc chất lượng nước mặt; vị trí đặt các đầu đo phải cách ít nhất 10 cm từ bề mặt nước mặt và ít nhất 15 cm từ đáy, có tính tới đảm bảo việc đo đạc trong mùa cạn.
     • Phương án gián tiếp: nước mặt được bơm lên nhà trạm vào thùng chứa mẫu để đo trực tiếp bằng các đầu đo nhúng trực tiếp vào thùng hoặc chuyển tới hệ thiết bị phân tích tự động (nếu có);
   • Hệ thống nhận, truyền và quản lý dữ liệu (datalogger): để thu thập, lưu giữ và truyền dữ liệu quan trắc tự động, liên tục của hệ thống về cơ quan quản lý. Hệ thống nhận, truyền và quản lý dữ liệu được quy định chi tiết tại Điều 39 Thông tư này;
   • Dung dịch chuẩn để kiểm tra và hiệu chuẩn thiết bị quan trắc của trạm;
   • Camera: khuyến khích lắp đặt camera để cung cấp hình ảnh trực tuyến tại vị trí đặt các thiết bị quan trắc của trạm; 

1. Thông số quan trắc và phương pháp quan trắc chất lượng nước mặt quy định tại Phụ lục 2.2 ban hành kèm theo Thông tư này và các thông số khác theo quy định tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt hoặc theo yêu cầu của các chương trình quan trắc chất lượng môi trường.
2. Đối với chương trình quan trắc chất lượng môi trường cấp quốc gia và cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, tối thiểu phải lựa chọn các thông số: pH, TSS, DO, COD, BOD5, NH4+; lựa chọn Tổng Nitơ hoặc NO3-; lựa chọn Tổng Phôtpho hoặc PO43-; tổng Coliforms với tần suất quan trắc tối thiểu 02 tháng/đợt (06 đợt/năm).

Tùy thuộc vào mục tiêu chương trình quan trắc, đặc điểm của vị trí quan trắc, lựa chọn thêm các thông số khác để đưa vào chương trình quan trắc với tần suất phù hợp.

Để có thể theo dõi diễn biến chất lượng nước và đưa ra đánh giá dựa trên những tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật một cách nhanh chóng và chính xác nhất thì việc lắp đặt Trạm Quan Trắc Nước Mặt Tự Động, Liên Tục là vô cùng cần thiết nhằm:

• Theo dõi và đánh giá chất lương nước sông hồ đầu vào đối với nhà máy cấp nước.
• Giám sát chất lượng nước thải sau khi xử lí từ các nhà máy có nguồn thải ra môi trường
• Phục vụ việc xây dựng báo cáo hiện trạng môi trường tại vùng trọng điểm được quan trắc.
• Phục vụ các yêu cầu tức thời của các cấp quản lí nhà nước, về bảo vệ môi trường, Cảnh báo kịp thời các diễn biến bất thường hay các nguy cơ ô nhiễm, suy thoái môi trường.
• Xây dựng cơ sở dữ liệu về chất lượng môi trường phục vụ việc lưu trữ, cung cấp và trap đổi thông tin trong phạm vi quốc gia và quốc tế.